Krwioplucie, czyli obecność krwi w plwocinie, jest objawem budzącym niepokój i zdecydowanie nie należy tego bagatelizować. Od razu na wstępie uspokajamy – nie zawsze oznacza to poważną chorobę, ale zawsze wymaga dokładnej diagnostyki. Diagnostyka krwioplucia może wskazywać na poważne stany, takie jak nowotwory płuc, gruźlicę, czy zatorowość płucną. 

Co to jest krwioplucie?

Mówiąc najprościej, krwioplucie to obecność krwi lub krwistych wydzielin w plwocinie wykrztuszanej podczas kaszlu z dolnych dróg oddechowych. Krwioplucie należy odróżnić od:

  • krwawienia z nosa, bowiem krew może przedostać się do gardła i zostać wykrztuszona, co może być mylnie zinterpretowane jako krwioplucie,
  • krwawienia z jamy ustnej, gdzie w wyniku chorób dziąseł lub urazów jamy ustnej może dojść do krwawienia,
  • krwawienia z przewodu pokarmowego, w tym przypadku krew z przewodu pokarmowego ma często ciemniejszy kolor i może mieć nieprzyjemny zapach.

Przyczyny krwioplucia

Krwioplucie może wynikać z wielu przyczyn, począwszy od tych łagodnych, na poważnych skończywszy. Najczęstsze to infekcje dróg oddechowych, nowotwory, choroby układu sercowo-naczyniowego, choroby zapalne i autoimmunologiczne oraz urazy.

Infekcje dróg oddechowych obejmują:

  • zapalenie oskrzeli, będące najczęstszą łagodną przyczyną krwioplucia. Przewlekłe zapalenie oskrzeli, związane z paleniem papierosów, również często skutkuje krwiopluciem,
  • zapalenie płuc – czyli infekcje bakteryjne, wirusowe lub grzybicze mogące prowadzić do pojawienia się krwi w plwocinie,
  • gruźlica jest istotną przyczyną krwioplucia, szczególnie w krajach o wysokiej zachorowalności na gruźlicę. 

Nowotwory to:

  • rak płuc będący najpoważniejszą przyczyną krwioplucia, szczególnie u pacjentów powyżej 40. roku życia, nałogowych palaczy lub osób z historią nowotworową,
  • nowotwory łagodne płuc, wśród nich np. gruczolak oskrzeli, tu warto zaznaczyć, że nowotwory łagodne rzadziej mogą powodować krwioplucie.

Choroby układu sercowo-naczyniowego:

  • zatorowość płucna, która występuje, gdy skrzep krwi blokuje tętnicę płucną, powodując tym samym uszkodzenie naczyń krwionośnych i właśnie krwioplucie,
  • niewydolność serca, tutaj szczególnie lewokomorowa niewydolność serca może prowadzić do wzrostu ciśnienia w naczyniach płucnych, a tym samym wywoływać krwioplucie.

Choroby zapalne i autoimmunologiczne:

  • wegenera, czyli ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń, która może prowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych w płucach,
  • toczeń rumieniowaty układowy – jedna z przyczyn zapalenia płuc i krwioplucia.

Urazy i inne przyczyny:

  • urazy klatki piersiowej prowadzące do uszkodzenia dróg oddechowych i krwioplucia,
  • ciała obce w drogach oddechowych, które mogą powodować mechaniczne uszkodzenia i krwioplucie.

Diagnostyka krwioplucia

Diagnostyka krwioplucia obejmuje szczegółowy wywiad lekarski, badanie fizykalne, badania obrazowe oraz specjalistyczne testy. Pierwszym krokiem w diagnostyce krwioplucia jest dokładny wywiad, który powinien obejmować informacje ile czasu trwa i jaka jest częstotliwość krwioplucia, jaka jest ilość krwi – czy są to śladowe, czy większe ilości. Lekarz powinien zapytać o historię palenia tytoniu, ekspozycję na toksyny, przebyte choroby układu oddechowego, a także o objawy towarzyszące, takie jak gorączka, utrata masy ciała, ból w klatce piersiowej.

Badanie fizykalne obejmuje osłuchiwanie płuc, badanie jamy ustnej i nosa oraz ocena ogólnego stanu pacjenta. Drugim krokiem są badania laboratoryjne, w szczególności badanie morfologii krwi, które wykonywane jest w celu oceny ogólnego stanu  zdrowia i ewentualnych zaburzeń hematologicznych.

Następnie testy krzepliwości krwi, które mogą pomóc zidentyfikować zaburzenia krwawienia oraz badania mikrobiologiczne plwociny, które są robione w celu wykrycia obecności patogenów, takich jak bakterie lub gruźlica.

Trzecim krokiem są badania obrazowe, czyli RTG klatki piersiowej jako podstawowe badanie obrazowe, które może pomóc zidentyfikować zmiany zapalne, nowotworowe lub inne nieprawidłowości. Kolejne to tomografia komputerowa (CT)[1] klatki piersiowej, bardziej szczegółowe badanie niż RTG, które pomaga dokładniej ocenić zmiany w płucach i okolicznych strukturach oraz Angio-CT szczególnie przydatne w diagnostyce zatorowości płucnej. Natomiast badania endoskopowe umożliwiają bezpośrednią wizualizację dróg oddechowych i mogą być pomocne w identyfikacji źródła krwioplucia oraz pozwalają także na pobranie próbek do badania histopatologicznego.

Z badań warto wymienić jeszcze echokardiografię wykonywaną w celu oceny stanu serca, zwłaszcza jeśli podejrzewana jest jego niewydolność, a także badania autoimmunologiczne, wykonywane w przypadku podejrzeń chorób autoimmunologicznych.

Diagnostyka Krwioplucia – postępowanie

Leczenie krwioplucia uzależnione jest oczywiście od jego przyczyny. W przypadkach łagodnych, takich jak zapalenie oskrzeli, może wystarczyć leczenie zachowawcze, takie jak antybiotyki podawane w przypadku infekcji bakteryjnych, takich jak zapalenie płuc i leki przeciwkaszlowe.

W sytuacjach ciężkich, takich jak nowotwory płuc czy zatorowość płucna, może być konieczne intensywne leczenie, w tym interwencje chirurgiczne, chemioterapia, radioterapia lub połączenie obu tych metod.

Może być także zastosowane leczenie objawowe, czy wsparcie lekami wspomagającymi krzepnięcie krwi. terapia tlenowa w przypadku niewydolności oddechowej oraz embolizacja naczyń w przypadkach ciężkiego, nawracającego krwioplucia, może być też konieczna embolizacja tętnic oskrzelowych.

Podsumowanie

Krwioplucie jest objawem, który bez dwóch zdań wymaga dokładnej diagnostyki i oceny przez lekarza specjalistę. I chociaż może wynikać z łagodnych przyczyn, takich jak infekcje dróg oddechowych, to również może być sygnałem poważnych chorób, takich jak rak płuc czy zatorowość płucna.

Ważne jest, aby nie bagatelizować tego i jak najszybciej skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia przyczyny i wdrożenia jak najszybciej odpowiedniego leczenia. Jak w przypadku wszystkich chorób – im mamy szybszą diagnostykę i szybkie wdrożenie leczenia, tym korzystniejsze są nasze rokowania powrotu do pełnego zdrowia!

Zapraszamy do kontaktu: https://centrumkierach.pl/kontakt/