Rozedma płuc – 4 sposoby na diagnostykę

Rozedma płuc (łac. emphysema pulmonum) to przewlekła choroba układu oddechowego, będąca częścią przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP)¹. Charakteryzuje się stopniowym uszkadzaniem pęcherzyków płucnych, czyli struktur odpowiedzialnych za wymianę gazową, co w efekcie prowadzi do zmniejszenia powierzchni płuc zdolnych do absorpcji tlenu. W konsekwencji organizm otrzymuje mniej tlenu, a wydalanie dwutlenku węgla staje się trudniejsze.

Pęcherzyki płucne w zdrowym organizmie są elastyczne i po każdym wdechu powracają do swojego pierwotnego kształtu. W przypadku rozedmy tracą one swoją elastyczność, co prowadzi do ich rozciągania i zniszczenia. Uszkodzone pęcherzyki nie mogą w pełni się kurczyć, co utrudnia prawidłowe oddychanie, a dokładnie wydychanie powietrza, a płuco „napełnia się” powietrzem resztkowym, nie biorącym udziału w wymianie gazowej. To powoduje duszność i uczucie braku tchu.

Umów się na wizytę i skonsultuj swoje dolegliwości. W Kierach Medical Clinic diagnostyką zajmuję się dr n.med. Agata Kaczmarzyk Dżeljilji – specjalista torakochirurgii, czyli chirurgii klatki piersiowej. Możliwe są również wideo konsultacje online. Wizytę możesz umówić ON-LINE lub Zadzwoń do nas. Odwiedź nas na Instagramie i TikToku.

Przyczyny rozedmy płuc

Najczęstszą przyczyną rozedmy płuc jest palenie tytoniu. Dym papierosowy prowadzi do uszkodzeń tkanek płucnych, co z czasem powoduje rozwój rozedmy. Dotyczy to zarówno palenia aktywnego, jak i biernego. Kolejną przyczyną jest zanieczyszczenie powietrza – niestety długotrwała ekspozycja na zanieczyszczenia powietrza, w tym pyły i chemikalia w miejscu pracy prowadzi do rozedmy płuc. Predyspozycje do rozwoju rozedmy mogą mieć także podłoże genetyczne. Najlepszym przykładem jest niedobór alfa-1-antytrypsyny, białka chroniącego płuca przed uszkodzeniem. Osoby z tym niedoborem są bardziej narażone na rozwój choroby, nawet jeśli nigdy nie paliły. Tkankę płucną mogą osłabić także powtarzające się infekcje płucne, dlatego nie należy ich bagatelizować.

Rozedma płuc objawy

Rozedma rozwija się powoli, a jej objawy mogą początkowo być subtelne. Najczęstsze symptomy to oczywiście przede wszystkim duszności, które początkowo pojawiają się podczas wysiłku fizycznego, a z czasem mogą występować nawet podczas spoczynku. Niepokojącym objawem jest przewlekły kaszel, któremu często towarzyszy wydzielina, szczególnie u palaczy. Nie należy bagatelizować świszczącego oddechu, zmęczenia wynikającego ze zmniejszonego dostarczania tlenu do organizmu, uczucia ucisku w klatce piersiowej oraz sinicy – to także są objawy rozedmy płuc. Zaawansowana choroba często prowadzi do osłabienia mięśni i utraty masy ciała, warto pamiętać, że nieuzasadnione chudnięcie jest sygnałem mogącym wskazywać na wiele różnych poważnych chorób, w tym nowotworowych. 

Rozedmy płuc diagnostyka

Diagnoza rozedmy płuc opiera się na badaniu lekarskim oraz szeregu testów diagnostycznych. Tymi najważniejszymi są:

• Spirometria – najważniejsze badanie funkcji płuc, które mierzy pojemność oddechową i sprawdza, jak szybko pacjent może wydychać powietrze.

• RTG klatki piersiowej oraz tomografia komputerowa (TK) – obrazują płuca, pozwalając na ocenę stopnia uszkodzenia tkanki płucnej.

• Pomiar gazometrii krwi – określa poziom tlenu i dwutlenku węgla we krwi, pomagając ocenić wydolność oddechową.

• Badania laboratoryjne, które pozwalają wykryć niedobór alfa-1-antytrypsyny, co pozwala na wczesne zdiagnozowanie genetycznej predyspozycji do rozedmy.

Rozedma płuc leczenie

Chociaż rozedma jest chorobą nieuleczalną, istnieją metody, które mogą spowolnić jej postęp oraz poprawić jakość życia pacjenta. Podstawowym krokiem powinno być oczywiście rzucenie palenia, co jest najważniejszym krokiem w leczeniu rozedmy. Przerwanie narażenia płuc na dym papierosowy może znacznie spowolnić postęp choroby. A samo leczenie polega na przyjmowaniu leków rozszerzających oskrzela, co pomaga w złagodzeniu duszności dzięki otwieraniu dróg oddechowych. Mogą to być krótko- lub długodziałające leki, często stosowane w postaci inhalacji. W przypadkach zaostrzenia choroby stosowane są kortykosteroidy, które zmniejszają stan zapalny w płucach.

U pacjentów z zaawansowaną rozedmą, którzy mają niskie poziomy tlenu we krwi, stosuje się tlenoterapię, aby poprawić oddychanie. Lekarz może zalecić także rehabilitację oddechową, czyli programy ćwiczeń fizycznych i technik oddychania, które pomagają pacjentom poprawić wydolność płuc. W bardzo zaawansowanych przypadkach, kiedy inne metody zawiodły, stosuje się zabiegi chirurgiczne, takie jak operacja zmniejszenia objętości płuc lub przeszczep płuc.

Rokowania

Rokowanie w przypadku rozedmy płuc zależy od wielu czynników, w tym od stopnia zaawansowania choroby, wieku pacjenta oraz jego ogólnego stanu zdrowia. Kluczowym czynnikiem wpływającym na rokowanie jest oczywiście rzucenie palenia. Pacjenci, którzy przestają palić, mogą spowolnić postęp choroby i znacząco poprawić swoją jakość życia.

W zaawansowanej fazie choroby rokowania są jednak niestety gorsze. Choroba prowadzi do poważnych komplikacji, takich jak niewydolność oddechowa, serce płucne, czyli powiększenie prawej części serca oraz przewlekłe infekcje płuc. Średnia długość życia pacjentów z rozedmą jest zmniejszona, ale dzięki odpowiedniemu leczeniu można przedłużyć życie i poprawić jego komfort.

Podsumowanie

Rozedma płuc to poważna, przewlekła choroba układu oddechowego, która wpływa na jakość życia pacjenta poprzez stopniowe ograniczanie zdolności do oddychania. Chociaż jest nieuleczalna, istnieje wiele metod leczenia, które mogą spowolnić postęp choroby i poprawić komfort życia pacjentów. Kluczowym elementem leczenia jest zaprzestanie palenia, a wczesna diagnoza, co podkreślamy w przypadku wszystkich chorób i różnych problemów zdrowotnych oraz wdrożenie odpowiednich środków mogą znacznie poprawić rokowania. Jeśli zauważysz chociażby jeden z objawów wymienionych w artykule, nie zwlekaj, skontaktuj się z nami jak najszybciej: https://centrumkierach.pl/kontakt/

Więcej ciekawych artykułów najdziesz na naszym blogu. Odwiedź nas na IG i TikTok. Potrzebujesz konsultacji stacjonarnej w gabinecie lekarskim we Wrocławiu lub.w Warszawie? Umów konsultację: Zadzwoń lub umów się online.